Hulp en ondersteuning

Zonnepanelen en de digitale meter, het nettarief en zelfconsumptie

Dat zonnepanelen een winstgevende investering zijn, weten we al. Maar wat als de oriëntatie niet ideaal is of je dak niet groot genoeg is? En hoe zit het nu met de digitale meter en het nettarief? En wat na de installatie? Moet je je zonnepanelen onderhouden? Is er brandgevaar? En wat bij storm?

De invoering van de digitale teller zou initieel versneld worden uitgerold tussen voor zonnepaneleneigenaars, maar daar is na de afschaffing van de terugdraaiende teller in januari 2021 vanaf gestapt. De Vlaamse Regering heeft met netbeheerder Fluvius afgesproken dat wie zonnepanelen heeft nog tot begin 2025 de digitale teller mag weigeren. Dat geldt niet voor prosumenten die al 15 jaar lang een terugdraaiende meter hebben gehad.

Wie een nieuwbouwwoning zet of grondige renoveert, krijgt wel standaard een digitale meter. Je kan ook zelf een digitale meter aanvragen: dat kost 226 € exclusief BTW en plaatsingskosten. Meer info vind je op de website van Fluvius.

De digitale meter stuurt gegevens over je verbruik en eventuele veranderingen in spanning rechtstreeks door naar de netbeheerder. Je hoeft dus niet meer jaarlijks je meterstand door te sturen. De digitale meter is op afstand in- en uitschakelbaar en je kan er allerlei andere slimme toestellen op aansluiten.

Vroeger werd gezegd dat wie zonnepanelen plaatste voor 2021 nog 15 jaar lang kon genieten van de terugdraaiende teller. De digitale meter draait dan virtueel terug. In ruil hiervoor betaalden zonnepaneleneigenaars een jaarlijkse taks: prosumententarief.

Het Grondwettelijk Hof heeft deze regeling echter in januari 2021 teniet gedaan. Zonnepaneleneigenaars met een digitale teller werden overgeschakeld op het systeem van het nettarief werkelijke afneme. Dan betaal je geen prosumententarief meer, maar wel distributienetkosten op de bruto-werkelijke afname. Dit systeem is interessantst als je veel van de energie die opgewekt wordt ook onmiddellijk verbruikt (zelfconsumptie). Het komt erop neer om je zelfconsumptie dan zoveel mogelijk te verhogen door toestellen overdag te laten draaien of door middel van een thuisbatterij.

Wie vandaag zonnepanelen plaatst, valt in het nieuwe systeem van het nettarief.

Laat je vandaag zonnepanelen installeren, moet je een bijdrage betalen telkens je gebruikmaakt van het distributienet. Dit wordt het ‘nettarief werkelijke afname’ genoemd. Je betaalt dit nieuwe nettarief wanneer je overtollige elektriciteit uit je zonnepanelen op het net plaatst, of wanneer je elektriciteit afneemt op momenten dat je er zelf geen opwekt. Hoe minder je van dat net gebruikmaakt, hoe lager je netkosten en dus hoe korter de terugverdientijd van je zonnepanelen.

Zelfconsumptie, direct verbruik of gelijktijdig verbruik slaat op de hoeveelheid elektriciteit die je onmiddellijk verbruikt op het moment dat je zonnepanelen die energie opwekken. Hoe meer inspanningen je daarvoor doet, hoe hoger het percentage gelijktijdigheid tussen opwekken en verbruiken.

Door onmiddellijk je energie te consumeren wanneer de zon schijnt, maak je minder vaak gebruik van het bestaande elektriciteitsnet en moet je daar dus ook minder bijdragen voor betalen.

Een energiecontract met injectietarief vergoedt je als zonnepaneleneigenaar voor de stroom die je opwekt maar niet meteen verbruikt. Je plaatst met andere woorden die overtollige stroom op het net en ‘verkoopt’ hem aan je energieleverancier. We noemen dit contracten met een vergoeding voor geïnjecteerde energie.

Luminus voegde vanaf 2021 een injectievergoeding toe aan al haar energietarieven.
In de productfiches elektriciteit zie je welke injectievergoeding je krijgt voor je tarief. Dit vermelden we in de tabel 'Luminus energieprijzen' bij: 'Vergoeding geïnjecteerde energie (c€/kWh)'.

Neen. De berekening van die tarieven gebeurt onafhankelijk van de gebruikte meter. Digitale elektriciteitsmeters registreren de energie namelijk standaard in de twee tariefperiodes. Als de klant kiest voor een enkelvoudig uurtarief, dan telt Fluvius de twee verbruiken bij elkaar op.

Afhankelijk van je situatie kan je je nachtmeter laten afsluiten na de installatie van zonnepanelen. Wij raden je aan om je nachtmeter te laten afsluiten op het moment van de jaarlijkse meteropname door je netbeheerder. Zo vermijd je mogelijk extra kosten.

Een enkelvoudige meter is voordeliger als je ongeveer evenveel energie (dag- en nachtverbruik samengeteld) verbruikt als je zonnepanelen produceren. Als je veel meer energie verbruikt dan je zonnepanelen produceren (meer dan 1500 kWh verschil), behoud je beter je dag- en nachtmeter.

Je kan bij je netbeheerder terecht om je nachtmeter te laten afsluiten.

Meer informatie vind je op de website van de energieregulatoren:

VREG: www.vreg.be
CWaPE: www.cwape.be
Brugel: www.brugel.be

Is mijn dak geschikt voor zonnepanelen?

Mijn dak is oost- of west georiënteerd. Kan ik zonnepanelen leggen?

Ja, alle dakoriëntaties tussen helemaal oost- en helemaal westgericht zijn interessant voor zonnepanelen.

Zonnepanelen produceren bijvoorbeeld ook elektriciteit wanneer het bewolkt is. Het licht wordt dan verdeeld door de wolken en komt in praktijk van overal. Het rendementsverlies bij niet perfect zuidgerichte installaties blijft daarom ook beperkt.

Is mijn dak stevig genoeg?

Het is van belang dat je dak voldoende draagkracht heeft: het moet immers het gewicht van de panelen (van ongeveer 17kg per stuk), de rails en de installateurs kunnen dragen. We gaan uit van een minimale noodzakelijke draagkracht van 20 à 25 kg per m² dak. Daken van jonger dan 15 jaar oud zijn sowieso in regel.

Daarnaast spreekt het voor zich dat het dak in goede staat moet zijn. Vermoed je dakschade, lekken of bijvoorbeeld asbest? Dan raden we je aan dit eerst aan te pakken. Onze expert kan je helpen in geval van twijfel.

Veelgestelde vragen over de installatie van zonnepanelen

Zo goed als elk type dakbedekking (leien, pannen, zink, roofing, …) is geschikt voor zonnepanelen. Is er gevaar voor asbest, dan moeten we extra veiligheidsmaatregelen nemen tijdens de installatie. Bij rieten daken is het extra opletten voor brandgevaar aangezien het onder de panelen heel warm kan worden in de zomer.

Zonnepanelen kunnen ook op een plat dak worden geplaatst. Je kunt dan zelf de oriëntatie van je zonnepanelen bepalen zodat het rendement optimaal is. Het dak en de dakbedekking moeten wel voldoende stevig zijn om het gewicht van de panelen, het frame en de ballast te dragen.

Bij de installatie moet extra aandacht besteed worden aan de waterdichtheid van het systeem, aangezien er voor de bekabeling naar de omvormer gaten moeten gemaakt worden doorheen de roofing.

Ja, dat kan dankzij onze online zonnepanelen simulatie. Je kan daarop een paar korte vragen beantwoorden over je dak. Aan het einde kom je te weten wat het rendement zal zijn alsook de aankoopprijs, terugbetalingstermijn, CO2-besparing, enzovoort.

Een standaard zonnepaneel meet 1,7 bij 1 meter. Dakramen, pijpen of een andere obstakels op je dak beperken het aantal zonnepanelen dat je kan plaatsen. Het dimensioneren van je installatie laat je best over aan een specialist.

Bij de berekening van het aantal benodigde panelen, en dus de nodige dakoppervlakte, is het type panelen van belang. In vergelijking met polykristallijne panelen leveren de iets duurdere monokristallijne zonnepanelen namelijk een extra rendement van 30% op. Een gezin dat op basis van verbruik, geografische ligging, dakhelling en dakoriëntatie bijvoorbeeld 12 polykristallijne panelen nodig heeft of 20 m² dak, heeft voor hetzelfde rendement slechts 10 monokristallijne panelen nodig of 17 m² dak.

Ook dat kan dankzij onze online zonnepanelen simulatie. Bij het beantwoorden van de vragen houd je best rekening met je toekomstige projecten op 20 of 25 jaar, zoals de uitbreiding van je woning, de aankoop van een elektrische auto, isolatiewerken, de installatie van een warmtepomp, gezinsuitbreiding of kinderen die het huis uit gaan.

Voor een gedetailleerde prijsberekening vraag je hoe dan ook best advies aan een expert die bij jou thuis komt kijken.

Bij kleine daken stellen we uiteraard kwaliteitspanelen voor met het hoogst mogelijke rendement en een optimale oriëntatie.

Ook als er dan nog steeds minder panelen op je dak passen dan het aantal dat je nodig hebt voor je verbruik, bespaar je jaarlijks op je energiefactuur. Overweeg dus zeker in dat geval ook zonnepanelen, zeker nu de kostprijs voor aanschaf flink is gedaald.

Blijkt je dak niet geschikt te zijn voor zonnepanelen, dan kan je er zeker voor opteren om een installatie in je tuin of weiland te plaatsen. We zorgen dan voor een grondopstelling, een soort schans, en bekabeling via een sleuf. Voor de opstelling is een verharde ondergrond aangewezen. Informeer ook best of er geen vergunning nodig is.

De prijzen van zonnepanelen en van de installatie ervan lopen flink uiteen. Het loont dus om je op voorhand goed te informeren en na te denken over wat je exact van jouw zonne-installatie verwacht. Daarbij is het belangrijk dat je je niet alleen op de prijs concentreert. Wij raden aan om ook volgende zaken onder de loep te nemen:

  • Hoeveel ervaring heeft de installateur met het installeren van zonnepanelen?
  • Beschikt de installateur over een rescert-certificaat?
  • Verloopt het hele proces door hetzelfde bedrijf (verkoop, installatie en dienst na verkoop) of worden er zaken uitbesteed?
  • Welke omvormer en zonnepanelen worden aangeboden en wat is hun opbrengst?
  • Heeft de installateur een degelijke behoefteanalyse uitgevoerd? M.a.w. houdt de installatie rekening met jouw concrete situatie (dakhelling, oriëntatie, schaduw…) en verbruik, nu en in de toekomst?
  • Hoe is het gesteld met de dienst na verkoop?
  • Biedt het plaatsingsbedrijf zekerheid op korte en lange termijn? Wat als het bedrijf er niet meer is? enz.

Zonnepanelen na de installatie in gebruik: wat kan ik verwachten?

Hoe lang gaan zonnepanelen mee?

Zonnepanelen gaan minstens 25 jaar en tot zelfs 40 jaar mee. De productgarantie varieert van 10-25 jaar en de rendementsgarantie tot 25 jaar.

Een omvormer gaat gemiddeld 10 jaar mee en heeft productgaranties van 5 tot 12 jaar.

Moet ik mijn zonnepanelen schoonmaken?

Door de gladde structuur en de hoge hitteontwikkeling zijn zonnepanelen grotendeels zelfreinigend: het meeste vuil zoals vogeluitwerpselen verdroogt en verpulvert. De panelen zijn bedekt met een soort film waardoor regen en wind zorgen het stof en vuil wegspoelen of wegwaaien.

Toch blijkt dat vervuiling jaarlijks 2 tot 5 procent minder rendement veroorzaakt, afhankelijk van luchtvervuiling, bomen, enz. Wij raden een tweejaarlijkse poetsbeurt aan. Dat kan best met lauw water een specifiek schoonmaakmiddel voor zonnepanelen. Gebruik zeker geen allesreiniger, schuurmiddelen of hogedrukreiniger. En bovenal: zorg voor voldoende beveiliging wanneer je op het dak klimt!

Veelgestelde vragen over wonen met zonnepanelen

Het beste moment om je zonnepanelen schoon te maken, is aan het begin van de lente. Zo is je installatie in topconditie tijdens de maanden met het hoogste aantal zonuren. Als je in een boomrijke omgeving woont, is het ook aan te raden om je panelen te controleren tijdens of na de herfst. Achtergebleven bladeren kunnen je rendement beïnvloeden.

We raden ten zeerste aan om regelmatig de werking van je zonnepanelen na te kijken. Dat kan door middel van een online monitoringsysteem, maar je kan ook op zonnige dagen controleren of je meter terugloopt. Omvormers hebben ook vaak een display die de elektriciteitsproductie weergeeft. Bij een acuut probleem neem je best contact op met een vakman.

Is je installatie kapot, dan kan je hopelijk rekenen op een goede service bij je installateur. Zorgde Luminus voor je installatie, dan kan je terecht op de hotline die 24/7 bereikbaar is. Je krijgt een van onze zonnepaneelspecialisten aan de lijn. Zij stellen, telefonisch, een eerste diagnose. Indien nodig komt een erkend technicus ter plaatse om je een optimale dienstverlening te kunnen bieden.

Een zonnepaneel zou niet mogen wegwaaien door hevige wind. Gebeurt dat toch, dan wijst dat op een onvoldoende kwalitatieve installatie: de zonnepanelen zijn onvoldoende stevig op de rails geklemd.

De resistentie van panelen tegen hagel hangt af van de kwaliteit van het glas. Net zoals bij een autoraam echter zal het glas niet volledig barsten bij een inslag, maar vormt zich een sterretje. Zonnepanelen die voldoen aan de Europese standaard werden tijdens hun productie trouwens getest op hagel, maar ook op UV, lekkage, isolatie, robuustheid en vries- en hittebestendigheid.

Ook hier is een degelijke installatie cruciaal. De panelen mogen immers niet te dicht bij het dak liggen, anders wordt het net onder de panelen te heet. Het gevolg is niet alleen brandgevaar maar ook een verminderd rendement. Ook de bekabeling moet op een veilige manier aangelegd worden.

Klaar om zelf je groene elektriciteit te produceren met zonnepanelen?

Vraag een gratis offerte