De waterkrachtcentrales van Luminus: Groene elektriciteit doorheen de vier seizoenen.

De waterkrachtcentrales van Luminus: groene elektriciteit doorheen de vier seizoenen

Nummer 1 in België

Met een geïnstalleerd vermogen van 67 MW vormen de zeven waterkrachtcentrales van Luminus een belangrijke bron van hernieuwbare energie in het productiepark van de onderneming.

Meer dan een halve eeuw geleden werd de eerste van deze zeven centrales in gebruik genomen in Ivoz-Ramet, in de omgeving van Luik. Deze centrale produceert energie door middel van water, in perfecte harmonie met het milieu.

De waterkrachtcentrales van Luminus - Met een geïnstalleerd vermogen van 67 MW vormen de zeven waterkrachtcentrales van Luminus een belangrijke bron van hernieuwbare energie in het productiepark van de onderneming.
Pierre Theunissen, Sr. Project Manager bij Luminus.

De nummer één op het gebied van waterkracht in België

"Alle waterkrachtcentrales van Luminus bevinden zich in Wallonië: zes installaties situeren zich op de Beneden-Maas tussen Namen en de Nederlandse grens en een zevende centrale bevindt zich op de Samber. In België was hydro-elektriciteit decennialang de belangrijkste bron van hernieuwbare energie. Luminus blijft nummer 1 op het gebied van waterkracht in België."

- Pierre Theunissen, Sr. Project Manager

Onze experts aan het woord

Beluister de podcasts
Luminus podcast - Onze experts aan het woord: de waterkrachtcentrales van Luminus.

227 GWh groene stroom voor 60.000 gezinnen

Luminus exploiteert 7 waterkrachtcentrales op de Maas en de Samber

Op de Maas


  • Monsin (Luik): 1954 - 20 MW
  • Ivoz-Ramet 1954 - 10 MW
  • Ampsin 1965 - 10 MW
  • Andenne 1980 - 7 MW
  • Lixhe 1980 - 16 MW
  • Grands-Malades 1988 - 5 MW

Op de Samber


  • Floriffoux 1993 – 0.8MW

De voordelen


  • Energie-onafhankelijkheid
  • Geen vervuiling, geen uitstoot
  • Perfect geïntegreerd in het landschap
  • Geluidloos
  • Lokale werkgelegenheid in Wallonië
  • Aanvaard door de omwonenden

Omzetting van mechanische energie in elektrische energie

De elektrische energie wordt geproduceerd door turbines-alternatoren. De enige vereiste hiervoor is een voldoende hoogteverschil tussen twee waterniveaus, wat “het verval” van een waterloop wordt genoemd. De snelheid waarmee water van een hoger gelegen naar een lager gelegen waterloop stroomt, doet een schroef draaien, een hydraulische turbine. Deze schroef is gekoppeld aan een alternator die de mechanische energie omzet in elektrische energie. Hoe hoger het verval, hoe groter het beschikbare vermogen. En hoe groter het waterdebiet dat door de schroef stroomt, hoe groter de output van de alternator.

De centrales van Ivoz-Ramet en Monsin waren de eerste hydraulische eenheden die in 1954 in gebruik werden genomen.
Ze zijn uitgerust met turbines met verticale as, zoals die van Floriffoux.
De waterkrachtcentrales van Ampsin-Neuville, Grands-Malades, Andenne en Lixhe zijn uitgerust met turbines met horizontale as. In dit turbinemodel is de alternator midden in de turbine geplaatst, dus aan de binnenkant van het waterkanaal.

In cijfers

warmtekrachtkoppeling

3.860 gezinnen

Indien gedurende een volledig productiejaar een constant debiet van 100 m³/s van vier meter hoog naar beneden valt, worden 3.860 gezinnen voorzien van energie.

CO2

55.000 ton minder CO2

De zeven waterkrachtcentrales van Luminus stoten 55.000 ton CO2 minder in vergelijking met de gemiddelde Belgische elektriciteitsmix

hoogspanningscabine

60% van het elektriciteitsverbruik

De zes eenheden op de Maas produceren gelijktijdig een maximaal vermogen van 67 MW. Dat is 60% van het elektriciteitsverbruik van een grote stad in de winter.

Groene elektriciteit.

Ongeveer 227GWh groene stroom

De jaarlijkse gemiddelde productie van alle waterkrachtcentrales van Luminus bedraagt ongeveer 227 GWh, goed om 60.000 gezinnen van groene stroom te voorzien.

We investeren om de productie te optimaliseren

Het verbeteren van de prestaties van onze faciliteiten is een belangrijke beslissing en daarmee ook een voorbeeld van onze inzet voor het milieu, van de verduurzaming van onze hydro-elektrische hernieuwbare energieproductie en dus ook één van onze acties in de strijd tegen de klimaatverandering.

Sinds 2015 zijn er investeringen gedaan om de waterkrachtcentrales van Lixhe, Andenne, Ampsin en Monsin te renoveren, om zo hun rendement en flexibiliteit te verbeteren en hun levensduur te verlengen:


  • In de centrale van Lixhe werden twee nieuwe, efficiëntere turbines geïnstalleerd in 2012/2014, die een vlottere regeling van het natuurlijke debiet van de Maas toelaten. Ook de elektrische installaties werden vernieuwd en het besturingssysteem van de machines werd gemoderniseerd.
  • 2 van de 3 turbines van de centrale van Andenne werden in 2014/2016 vervangen, met als resultaat een verhoogde efficiëntie van de site en een verbeterde energiewinning.
  • In 2016/2018 werd de centrale van Ampsin in overeenstemming gebracht met de van kracht zijnde normen en werden de controlesystemen vernieuwd.
  • In 2018/2019 werd ook de centrale van Monsin gemoderniseerd, waarbij twee van de drie turbines werden vervangen door nieuwe eco-duurzame turbines. Resultaat: een verlenging van de levensduur van deze 18 MW-centrale met 35 jaar.
De waterkrachtcentrales van Luminus: groene elektriciteit doorheen de vier seizoenen - We investeren om de productie te optimaliseren.
De waterkrachtcentrales van Luminus: groene elektriciteit doorheen de vier seizoenen - Optimale coördinatie met respect voor mens en natuur.

Optimale coördinatie met respect voor mens en natuur

De centrales van Floriffoux, Grands-Malades, Andenne, Ampsin-Neuville, Monsin, Lixhe en Ivoz- Ramet worden gestuurd en gemonitord vanuit de controlezaal in de centrale van Ivoz-Ramet. Dankzij dit gecentraliseerde controle- en beheersysteem kunnen de medewerkers in Ivoz-Ramet de werking van elke waterkrachtcentrale op de Maas en van de centrale van Floriffoux op de Samber opvolgen, net alsof ze ter plaatse zouden zijn. Hierdoor is een betere coördinatie van de hernieuwbare-energieproductie mogelijk en wordt de exploitatieveiligheid geoptimaliseerd.

Opruiming van de Maas

Van januari tot april kan het meermaals voorvallen dat het water in de rivieren stijgt. Het debiet neemt toe door gesmolten sneeuw of overvloedige regen. Het debiet van de Maas kan in hetzelfde jaar variëren van 20 m³/s tot 2.000 m³/s.
Zonder preventiemaatregelen kan er wateroverlast in de installaties optreden.

In die periode neemt de hoeveelheid afval die door het stijgende waterpeil tot aan de installaties wordt meegevoerd, aanzienlijk toe. Zo wordt jaarlijks bijna 1.000 ton afval uit de rivier gehaald. Luminus staat op eigen kosten in voor deze opruiming, alsook voor het sorteren en recyclen of afvoeren van het afval.

De waterkrachtcentrales van Luminus: groene elektriciteit doorheen de vier seizoenen - Opruiming van de Maas.
De waterkrachtcentrales van Luminus: Groene elektriciteit doorheen de vier seizoenen - Vistrappen.

Vistrappen

Elk jaar zwemmen trekvissen, zoals zalm, van de Noordzee naar de Boven-Maas. Tijdens deze migratie krijgen de vissen te maken met enkele moeilijkheden, waaronder de aanwezigheid van waterkrachtcentrales.

Dankzij de vistrappen en/of -liften kunnen de vissen langs de barrages passeren.

Conform de nieuwe milieuvergunningen én omdat Luminus zijn impact op het milieu wil beperken, startte de onderneming in 2010 een studie om de vissen in de buurt van zijn waterkrachtcentrales te beschermen.

Na een situatieanalyse en een onderzoek naar het trekgedrag van de vissen en de risico’s die ze daarbij lopen, werden ook tests uitgevoerd om de vissen weg te leiden van de turbines naar de doorgangen in de stuwdam.

Luminus Corporate - Biodiversiteit: Life4Fish.

Life4Fish

Een voorbeeld van het voornemen van Luminus om een actieve rol te spelen in de productie van hernieuwbare energie en de strijd tegen de klimaatverandering.
Ontdek het project

Veiligheid boven alles

Naast de klassieke risico’s die verbonden zijn aan het werk in een centrale, moeten we uiteraard rekening houden met de nabijheid van de rivier.

Activiteiten zoals roosters vervangen of afval verwijderen vinden zowel in de zomer als in de winter plaats. Werken aan de binnen- en buitenkant van de turbines brengen heel wat risico’s met zich mee omdat de machines in afgesloten ruimtes liggen. Voor al deze activiteiten gelden strikte veiligheidsvoorschriften: het dragen van een persoonlijke beschermingsmiddelen en werken in teamverband – minimaal twee personen – zijn verplicht. Het collectieve veiligheidsmateriaal voor deze installaties wordt regelmatig gecontroleerd en verbeterd.

Veiligheid is dé prioriteit van Luminus.

Download onze hydrobrochure
De waterkrachtcentrales van Luminus: Groene elektriciteit doorheen de vier seizoenen - Veiligheid boven alles.