Windproject Herentals ‘Hoevereveld’

Luminus heeft plannen om in de landbouwzone, gelegen tussen de autosnelweg E313 en ‘De Molekens’, twee windturbines te realiseren. De omgevingsvergunningsaanvraag voor dit project werd reeds in december 2017 ingediend bij de Provincie Antwerpen waarbij er destijds een infosessie met de omwonenden werd gehouden om het project in al zijn facetten toe te lichten. Het project ligt in ongewijzigde vorm momenteel ter beoordeling bij het Vlaams Gewest. De effectenstudies (geluid, slagschaduw,..) werden recent geactualiseerd waardoor binnenkort een nieuw openbaar onderzoek gevoerd zal worden. Op deze projectwebsite zal ter opfrissing het project opnieuw worden toegelicht.

De locatie en het ontwerp van een windmolenpark moeten aan strikte criteria voldoen:

• windrijk en maximale benutting van de energie aanwezig in wind
• in lijn met de regelgeving rond slagschaduw en geluid en veiligheid naar de omgeving toe
• in lijn met de regelgeving rond luchtvaart
• in lijn met de regelgeving voor natuur
• passend binnen het Vlaams afwegingskader voor de oprichting van windturbines

De projectlocatie gekend als het landbouwgebied ‘Hoevereveld’ langsheen de noordzijde van de E313 voldoet aan al deze criteria. De locaties van de windturbines werden gekozen op basis van zorgvuldig en uitgebreid onderzoek.

De locatie van het project past ook binnen de Vlaamse visie waarbij windparken (o.a.) gebundeld worden aan grootschalige lijninfrastructuren in het landschap, in dit geval de autosnelweg E313 en de hoogspanningslijn van Elia. Zie inplantingkaart hieronder of klik hier voor een grotere afbeelding.

De 2 geplande windturbines zijn van het traag draaiende type met drie wieken. Ze hebben een volle buismast en hun tiphoogte zal maximaal 144 meter zijn. De rotordiameter bedraagt maximaal 120 meter.

Het betreffen moderne windturbines met de volgende voordelen:

• de wieken draaien trager t.o.v. windturbines met kleinere rotordiameters, dit voelt rustiger aan
• de afgelopen jaren is veel geïnvesteerd in de ontwikkeling van geluidsarme windturbines door een verbetering van het aerodynamisch profiel van de wieken, de toepassing van ‘serrations’ op de wiektippen en het voorzien van meerdere reductiestappen (sound power modes).

Het project is zo ontworpen dat altijd voldaan wordt aan de wettelijke geluidsnormen. Het geluid van moderne windmolens is vooral afkomstig van het aerodynamisch geluid van de draaiende wieken. Afhankelijk van het weer en de afstand tot de windturbines kan dit geluid hoorbaar zijn. Vaak zal het reeds aanwezige achtergrondgeluid van de autosnelweg of het geluid van de wind die waait door takken en bladeren meer geluid maken dan de windturbines.

Aan welke geluidsnormen moeten de windturbines voldoen ?

• Er gelden wettelijke grenswaarden voor de hoeveelheid geluid die een windturbine of een windturbinepark bij bijvoorbeeld een woning mag produceren. Deze grenswaarden worden bepaald in het VLAREM.
• De grenswaarden zijn afhankelijk van de zone waarin de woning zich bevindt (vb. woongebied, industriegebied,..) en van het dagdeel. De grenswaarden zijn strenger tijdens de avond en nacht en minder streng overdag.
• De strengste grenswaarden aan de buitenzijde van een woning in woongebied betreffen 43 dB(A) overdag (7u00-19u00) en 39 dB(A) ’s avonds en ’s nachts (19u00-7u00).
• Als deze grenzen bereikt worden gaan de windmolens automatisch trager draaien waardoor ze minder geluid produceren.

Als de zon voldoende sterk schijnt, werpt een windmolen een schaduw op de grond. Door het draaien van de wieken beweegt die schaduw, dit noemen we slagschaduw. Slagschaduw wordt door sommige mensen als storend ervaren. Daarom mag in Vlaanderen een woning maximaal 30 minuten per dag slagschaduw ondervinden en dit met een maximum van 8 uur per jaar. Of een bepaalde woning van één, twee of meer windturbines slagschaduw ondervindt, verandert niets aan deze maxima.

Voor bedrijven is de wetgeving iets minders streng. Bedrijven in industriegebied mogen per jaar maximaal 30 uur slagschaduw ondervinden tevens met een maximum van 30 minuten per dag.

Het besturingssysteem van een windturbine kent op elk moment de stand van de zon, de stand en draaisnelheid van de rotor, en waar alle raampartijen van woningen/bedrijven zich rondom bevinden. Daarnaast weet de windturbine door meerdere lichtsensoren of de zon schijnt en kent hij ook de slagschaduwkalenders van de nabijgelegen windturbines. Door de combinatie van al deze parameters weet de windturbine op welke woningen/bedrijven hij slagschaduw werpt en zal hij zichzelf automatisch stilzetten van zodra de wettelijke normen overschreden zouden kunnen worden.

Aan welke normen voor slagschaduw voor woningen moeten de windturbines voldoen?

• maximaal 30 minuten per dag
• met een maximum van 8 uur per jaar (cumulatief, dus voor alle windturbines samengeteld)

De Vlaamse overheid onderwerpt windturbines aan een streng veiligheidskader . Een erkend veiligheidsdeskundige heeft het project alle mogelijke scenario’s getoetst en bepaald volgens de benadering van een SEVESO-bedrijf.

Veiligheid begint bij een zorgvuldig gekozen inplanting voor de windturbines. Ook k tijdens de uitbating wordt de veiligheid gewaarborgd door specifieke apparatuur en sensoren en een uitgebreid onderhouds- én keuringsprogramma.

Elk windturbine is gecertificeerd volgens de geldende internationale IEC-normering. De windturbines worden uitgerust met een ijsdetectiesysteem, bliksembeveiliging, een meervoudig (aerodynamisch en mechanisch) remsysteem en een online controlesysteem waarmee de windturbine 24/7 gemonitord wordt.

Daarnaast voorziet de windturbinefabrikant een onderhoudscontract waarin er een minimale beschikbaarheid gegarandeerd wordt en er dus veel preventief onderhoud gebeurt. Daarnaast beschikt Luminus over haar eigen controlesystemen en onderhoudssystemen met een ploeg die 7dagen op 7 en 24 u ter beschikking staat.

Dit is geen nieuw windproject, het betreft namelijk hetzelfde windproject dat in december 2017 werd ingediend ter beoordeling door de provincie Antwerpen. Waarom komt dit windproject dan in 2020 opnieuw ter sprake?

Dit windproject kent reeds een langere geschiedenis:

• Het project werd na het houden van een infosessie met omwonenden in december 2017 in zijn huidige vorm ingediend op het provinciaal niveau. In mei 2018 werd deze vergunningsaanvraag geweigerd omwille van in hoofdzaak één ongunstig subadvies van Belgocontrol (het huidige Skeyes).
• In juli 2018 werd de aanvraag in tweede aanleg opnieuw beoordeeld op het niveau van het Vlaams Gewest waarna in oktober 2018 opnieuw een weigering volgde omwille van dezelfde reden. Met uitzondering van het advies van Skeyes waren de overige adviezen allen (stilzwijgend) gunstig of gunstig met voorwaarden.
• In de loop van 2019 werd door Skeyes alsnog een positief advies afgeleverd voor dit project waardoor het enige ongunstig subadvies kwam te vervallen.
• In april 2020 vernietigde de Raad voor Vergunningsbetwistingen de weigering van de omgevingsvergunning waardoor het Vlaams Gewest het dossier opnieuw moet beoordelen in een herneming van de procedure in tweede aanleg.
• Aangezien er sinds 2017 nieuwe vergunningsaanvragen voor windprojecten werden ingediend in de ruimere omgeving van de projectlocatie werden de effectstudies voor slagschaduw, geluid, veiligheid, biodiversiteit en de radarsystemen geactualiseerd naar de huidige situatie om na te kijken of er cumulatieve effecten kunnen optreden. Uit het resultaat van deze studies blijkt dat er, mits de toepassing van milderende maatregelen, nog steeds voldaan kan worden aan alle in Vlaanderen geldende normen, richtwaarden en risicocriteria en dat de conclusies bijgevolg onveranderd blijven. De toevoeging van deze geactualiseerde studies zorgt er wel voor dat het openbaar onderzoek opnieuw gevoerd zal worden en dit is dus de reden waarom het dossier in 2020 opnieuw ter sprake komt.

Hieronder wordt de indicatieve planning van het project weergegeven:

• 08/2020 Openbaar onderzoek (zie verder)
• Eind 2020 Beslissing Vlaamse minister van Omgeving
• Q1 2022 Start bouw (ten vroegste)
• Q3 2022 Windturbines operationeel (ten vroegste)

Openbaar onderzoek

Tijdens het openbaar onderzoek kan iedereen het dossier raadplegen op de gemeente of online op het omgevingsloket, en kunnen er digitaal of schriftelijk bezwaren geformuleerd worden aan de gemeente die deze zal overmaken aan de vergunningverlenende overheid. Het openbaar onderzoek zal plaatsvinden in de maand augustus en zal pas starten de dag na de aanplakking ervan (gele affiches). De periode van het openbaar onderzoek duurt 30 dagen en de exacte data kan u terugvinden op de website van Herentals.

• Raadplegen in het gemeentehuis na voorafgaandelijke afspraak, voor meer informatie zie: https://www.herentals.be/openbaar-onderzoek
• Raadplegen via het omgevingsloket (tijdens de periode van het openbaar onderzoek) kan via deze pagina.

Dit project heeft de volgende referentie in het omgevingsloket: OMV2017009521.

Stel ons uw vragen en krijg een antwoord

Individuele vragen zijn uiteraard welkom. Stel ons uw vraag via het mailadres ward.goyens@luminus.be of bel ons tijdens de kantooruren (weekdagen, 9u-17u) op 022/899 091. Als u uw vragen en contactgegevens doorgeeft, geven we u via e-mail of brief graag de antwoorden.